Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın duyurduğu toplumsal konut projesine müracaat kısa sürece 4 milyonu buldu. Korkusuz muharriri Can Ataklı, Halkbank’ta 32 yıl bankacılık yapmış ve binlerce konut kredisini hazırlayıp imzalamış olan Temel Sağıroğlu’nun, toplumsal konutlara yapılacak ödemelere ait yaptığı hesaplamayı köşesine taşıdı.
Sosyal konut için ödenecek taksitler, ocak ve temmuzda memur maaş artırımına nazaran yılda iki kere artırılacağı için yüksek enflasyon ortamında ortaya büyük bir faturanın çıkacağı tenkitleri yapılırken, Ataklı’nın aktardığına nazaran Temel Sağıroğlu’nun hesaplaması şöyle:
“32 yıl bankacılık yapmamış, binlerce TOKİ kontratını hazırlayıp altına imza atmamış biri olsam bende bu teklife balıklama atlar bir mesken sahibi olma hayalleri kurardım.
Bu nasıl bir aldatma aksiyonudur arkadaş.
İnsan böylesi bir kazığı kanlısı olduğu düşmanına bile atmaz.
İki günde 1.5 milyon üzerinde müracaat yapılmış. (Şimdi 3 milyonu geçti.)
Bu beşerler kendilerini ne üzere bir felaketin beklediğinden habersiz bir durumdalar.
Şimdi pek kolay ve anlaşılır bir biçimde yalnızca 1 yıl içinde TOKİ’ye ödeyeceğiniz para, 1 yıl sonunda ise TOKİ’ye kalacak olan borcunuzu anlatacağım.
Sizler artık kalan 19 yıl sonunda alacağınız konutun size kaç liraya mal olacağını, aylık taksitlerinizin ne halde katlanarak büyüyeceğini varsayım edebilirsiniz.
Öncelikle taraflı tarafsız, yerli yabancı tüm ekonomistlerin en optimist iddiaları ile Türkiye’nin 2023 yıl sonu enflasyon oranı kestirimlerinin yüzde 60 ve üzeri olacağını hatırlatalım.
Bu memur maaşlarına 2023 yılında toplu kontrat sayıları ile birlikte gelecek olan artırım ölçüsünün en az yüzde 50 olduğunu gösteriyor.
Diyelim ki talip olduğunuz konut Ankara’da
Evin mukavele satış fiyatı 850 bin TL
Vade: 240 ay
Müracaatınız kabul edildi ve Kasım 2022 ayı prestijiyle bankaya mukavele imzalamaya gittiniz.
Önce peşinat olarak 85.000 TL ödeyeceksiniz.
850.000 – 85.000 = 765.000 (TOKİ’ye kalan borcunuz)
765.000 ÷ 240 = 3.187 TL aylık taksit fiyatınız ve birinci taksitinizi Aralık 2022 tarihinde ödeyeceksiniz.
Güzel değil mi?
Oh oh!
Devam edelim.
Aralık 2022 tarihinde de birinci taksitiniz olan 3.187 lirayı ödediniz.
765.000 – 3.187 = 761.813 TL (TOKİ’ye kalan borcunuz)
Geldik Ocak 2023 ayına yani 2. taksitinizi ödemeye.
TOKİ kontratı gereği her yıl ocak ve temmuz ayında aldığınız konutun satış fiyatı memura verilen artırım oranı kadar arttırılıyor.
2023 yılı ocak ayında memura verilecek kestirimi artırım oranı yüzde 25
Yani sizin meskenin kalan borcu da otomatik olarak yüzde 25 oranında artmış durumda.
Aralık 2022 tarihinde kalan toplam borcunuz: 761.813 TL
761.813 x yüzde 25 = 190.453 TL (Evin kalan borcuna eklenecek tutar)
2022 yılından kalan borç: 761.813 TL
2023 Ocak ayı eklenecek meblağ: 190.453 TL
761.813+190.453 = 952.266 TL (Evin yeni fiyatı)
6 ay için ödeyeceğiniz yeni aylık taksit fiyatınız: 3.984.TL
Gelen artışla konutunuzun yeni borcu 952.266 TL oldu.
Geldik 2023 yılının Temmuz ayına.
İlk ödediğiniz taksit ve 6 ay boyunca her ay 3.984 TL taksitle TOKİ’ye 27.091 lira daha para ödediniz.
Bir evvelki devirden 952.266 lira borcunuz kalmıştı.
952.266-23.904= 928.362 lira borcunuz kaldı.
Memur maaşlarına yüzde 25 daha artırım yapıldı.
Otomatikman sizin yeni borcunuz ve taksitlerinizde böylelikle tekrar değişmiş oldu.
928.362 x yüzde 25= 232.090 TL
Yüzde 25 artış ile 928.362+232.090 = 1.160.452 lira borcunuz oldu.
Yeni taksit fiyatınız: 4.980 TL
2023 yılının Temmuz ayından 2023 yılının aralık ayına kadar ödenecek olan taksit meblağı budur.
2022 yılının Kasım ayında imzaladığınız TOKİ mukavelesi ile 850.000 TL’ye sahip olduğunuzu düşündüğünüz konuta ödenmiş, ödenmemiş toplam fiyat ve şimdiki borcunuz Aralık 2023 prestijiyle;
Peşinat meblağı: 85.000 TL
Aralık 2022 taksit meblağı: 3.187 TL
2023 yılının birinci 6 ayında ödediğiniz taksit fiyatı: 23.904 TL
2023 yılının ikinci 6 ayında ödeyeceğiniz taksit meblağı: 29.880 TL
Toplam ödenen meblağ: 141.971 TL
Evi satın aldığınız fiyat: 850.000 TL
1 yılda ödediğiniz fiyat: 141.971 TL
Aralık 2023 itibarıyla TOKİ’ye kalan borcunuz ve 2024 yılı ocak ayında, üzerine memur artırımı kadar yine artırım yapılacak olan konut ana borcunuz: 1.130.572 TL.
Özetle;
TOKİ’den 850.000 liraya 20 yıl vadeli bir mesken satın aldınız ve 1 yıl içinde 142 bin lira para ödedikten sonra borcunuz düşmediği üzere 280.572 TL daha artmış oldu.
Şaka falan değil ha… Noktasından virgülüne, lirasından kuruşuna kadar yanlışsız. Bu bilgileri 32 yıl boyunca Türkiye Halk Bankası’nda misyon yapmış, TOKİ ismine binlerce mukavele hazırlanmış ve altına yetkili imzası atmış bir bankacı olarak yazıyorum.”